31 jaar geleden
Vandaag is het precies 31 jaar geleden. Een eeuwigheid, zo lijkt het. Mama, mijn zusje en ik, we doen het al vele malen langer zonder jou dan dat we met zijn vieren hebben doorgebracht. Toch lijkt het soms alsof het gisteren was. Ikzelf kan me er niet veel van herinneren, mama des te meer. Voor haar ogen wordt ieder jaar op deze dag dezelfde film afgedraaid, alsof ze het weer opnieuw meemaakt. Zo staat ze nog met haar man te flirten voor het kantoor aan huis waar hij die dag gaat werken, een uur later wordt hij gereanimeerd, maar het heeft allemaal geen zin meer. Zijn koffie was nog warm…
Vrij kort na het overlijden van mijn vader zijn we verhuisd, naar Friesland, waar mijn moeder vandaan kwam en de warmte en troost vond die ze zo hard nodig had op dat moment. Weg van die vervloekte plek, waar het meest onwaarschijnlijke was gebeurd en ze met geen mogelijkheid meer kon blijven. Toen ik jonger was, was ik vooral bezig met het verwerken van mijn eigen missen, een plek geven aan het feit dat mijn vader er niet meer was en ook niet meer terug zou komen. Mensen hebben mij gedurende mijn leven meewarig aangekeken als ik vertelde dat mijn vader is overleden toen ik zes was. “Je zal hem vast erg missen”, zeiden ze dan. Ja natuurlijk mis ik hem. Al mis ik meer een vaderfiguur, dan dat ik mijn vader als persoon mis. Klinkt gek he? Maar hoe goed ken je je vader eigenlijk, als je 6 jaar oud bent? Of als je 4 jaar oud bent, zoals mijn zus? Wat ik weet van papa, is wat mijn moeder mij in geuren en kleuren heeft verteld. Je mist die figuur, waarvan je hoopt dat hij die had kunnen zijn, een vader om lekker mee te stoeien, om mee te sparren over je ideeën en plannen, en nu de kleintjes er zijn, mis ik een opa voor mijn kinderen. Wat zou hij gek geweest zijn met die spetters, en met die van mijn zus.
Nu ik zelf moeder ben, dringt meer en meer tot me door hoe afschuwelijk het voor mijn moeder moet zijn geweest. Niet alleen was ze haar geliefde kwijt, maar ook de vader van haar (nog zeer jonge) kinderen. En ineens sta je dan onverwacht overal alleen voor. Het was lange tijd niet leven, maar overleven. Want met twee kleine kinderen heb je niet de luxe om te verdrinken in je verdriet. Je moet door, want je wilt voor je kinderen het leven zo normaal mogelijk door laten gaan. En dus ga je, verstand en gevoel op nul.
Door de mist en de tranen heen heeft ze ons naar de volwassenheid geloodst. En wat heeft ze dat goed gedaan. Ik kan namelijk met de beste wil van de wereld niet zeggen dat ik een nare jeugd heb gehad. Natuurlijk, was ik verdrietig. Natuurlijk heb ik mij, met name in mijn (vroege) puberteit, afgevraagd waarom dit ons moest overkomen en ben ik soms boos geweest op God, de kosmos en op wie er maar in de weg liep dat mijn vader was overleden. Maar wanneer ik terugdenk aan mijn jeugd, stuit ik keer op keer op warme herinneringen. Heerlijke vakanties, maar ook lekker kneuterig met zijn drieën thuis op de bank. Meidendingen doen, plassen met de deur open. Wat hebben we een plezier gehad met zijn drieën. Als ik nu af en toe wel eens een paar dagen (en nachten…) alleen ben met de kinderen, ben ik tegen de tijd dat mijn wederhelft thuiskomst soms volledig afgedraaid en treft hij de twee kinderen aan achter het behang. Maar mijn wederhelft komt, normaal gesproken, gewoon weer thuis. Hoe langer hoe meer besef ik mij dat wat mijn moeder voor elkaar heeft gekregen, helemaal niet zo gewoon is. En dat hoe ze het heeft gedaan, al helemaal een onderscheiding waard is.
Lief mamatje, als de film vandaag weer is afgelopen, en je je mascara na het lezen van deze blog van je wangen hebt geveegd, wil je dan het volgende even in je opnemen? Je hebt het fantastisch gedaan. Je dochters zijn allebei goed gelukt, hebben degelijke kerels, en een prachtig assortiment nageslacht. Papa zou trots op je zijn geweest. Dat zijn wij namelijk ook.
Kus, Claud