Seksualiteit is een onderdeel van het leven, wat je leeftijd ook is. Naarmate je kind ouder wordt zal hij of zij giechelen om ‘vieze’ grapjes en ‘privé lichaamsdelen’. De nieuwsgierigheid is natuurlijk en kinderen van alle leeftijden hebben vragen. En als ouder kun je dan maar beter voorbereid zijn op je antwoord. Wanneer seksuele voorlichting geven? Begin op tijd!
Volgens Amerikaanse artsen kun je niet vroeg genoeg beginnen met ‘sextalk’. Deze blog is gebaseerd op het verhaal van de artsen.
Wanneer seksuele voorlichting geven?
Wanneer seksuele voorlichting geven? Iedere dag heb je van die momentjes waarbij je een gesprekje kan beginnen met je kind over het onderwerp ‘seks’. Dit zijn leermomenten. Zo kun je tijdens het douchen praten over je lichaamsdelen. Waarschijnlijk heeft dat een bete effect dan tijdens het eten.
Een zwangerschap of een geboorte in de familie is een goed punt om te starten met seksuele voorlichting. Ook tijdens het televisie kijken kun je je kans aangrijpen om een gesprek te beginnen. En deze leermomentjes kunnen overal ontstaan. Tijdens het winkelen, in de bioscoop of gewoon in het park.
Als ze gebeuren, laat ze gebeuren. Je hebt geen speech nodig en maak het ook niet zo bijzonder dat je je ervoor gaat schamen. Kom er als eerste achter wat je kind al weet. Laat je kind vervolgens het gesprek leiden met vragen. Sommige kinderen durven misschien niet zo snel hierover vragen te stellen en anderen gaan juist voor de ongemakkelijke vragen. Wees open en laat aan je kind blijken dat er geen domme vragen bestaan.
Seksuele voorlichting geven: maak het bespreekbaar!
Is het vragenvuur begonnen? Let dan op de volgende punten.
- Lach en grinnik niet. Ook al is de vraag nog zo schattig. Je kind hoeft zich niet te schamen voor de nieuwsgierigheid.
- Probeer niet te beschaamd of te serieus over te komen.
- Hou het kort. Je hoeft geen preek te houden om het uit te leggen, antwoord in makkelijke begrippen.
- Wees eerlijk. Gebruik gepaste namen voor alle lichaamsdelen.
- Kijk of je kind nog meer wil weten. En sluit je uitleg af met: “Geeft dat antwoord op je vraag?”
- Luister naar het antwoord en de reactie van je kind.
- Wees bereid om het te herhalen.
seksuele voorlichting geven niet makkelijk?
En als je het zelf niet zo makkelijk vindt om over seks te praten, zeg dat ook tegen je kind! Je kan er altijd nog iemand bijvragen om het seksonderwerp te bespreken met je kind.
Praten over seks met een peuter
De volgende vragen kun je verwachten als ouder van een peuter:
- Hoe kwam ik in jouw buik?
- Waar was ik voordat ik in je buik zat?
- Hoe ben ik eruit gekomen?
- Waar komen baby’s vandaan?
- Waarom hebben meisjes geen piemel?
Seksuele ontwikkeling: 18 maanden tot 3 jaar oud
Op deze leeftijd begint je kind z’n eigen lichaam te leren kennen. Het is belangrijk om je kind in deze leeftijdsfase gepaste namen aan te leren voor de geslachtsdelen. Verzin geen gekke namen, want dat kan de indruk wekken dat er iets mis is met dat lichaamsdeel. Leer je kind ook dat deze lichaamsdelen privé zijn en worden bedekt met ondergoed en zwemkleding.
Seksuele ontwikkeling: 4 en 5 jaar
Je kind zal een lichte interesse wekken in de basisseksualiteit, dat van zichzelf en van de ander. De eerste vragen zullen komen: waar komen baby’s vandaan? En waarom zijn jongenslichamen anders dan die van meisjes? Misschien raakt je kind z’n eigen geslachtsdeel aan en/of toont ‘ie interesse in dat van andere kinderen.
Om misverstanden te voorkomen: dit zijn GEEN volwassen seksuele activiteiten, maar tekenen van normaal interesse. Hoe dan ook: je kind moet leren wat oké is en wat absoluut niet kan. Stel duidelijke grenzen en leg ze uit. Dat kan bijvoorbeeld zo:
- Interesse in geslachtsorganen is gezond en natuurlijk.
- Blote lichaamsdelen horen niet in het openbaar.
- Geen ander persoon, ook geen vriendjes en andere bekenden, mogen de ‘privé gedeeltes’ van jouw kind aanraken. Natuurlijk zijn artsen, verpleegkundigen en de eigen ouders uitzonderingen.
Praten over seks met een schoolkind
Wanneer seksuele voorlichting geven aan een schoolkind? Schoolgaande kinderen hebben al meer geleerd wat betreft seksualiteit en zullen andere vragen stellen. Hier een lijstje met voorbeelden:
- Hoe oud moeten meisjes zijn om een baby te kunnen krijgen?
- Waarom krijgen jongen erecties?
- Wat is menstruatie?
- Waarom hebben mensen seksuele interactie? (met kinderlijke woorden)
- Waarom houden sommige mannen van andere mannen (of vrouwen van vrouwen?)
Seksuele ontwikkeling: 5 tot 7 jaar
Je kind leert veel over mensen en hoe ze met elkaar omgaan. Misschien raakt hij geïnteresseerd in hetgeen zich afspeelt tussen twee volwassenen. De vragen zullen dus ingewikkelder worden, omdat het kind de verbinding probeert te leggen tussen seksualiteit en het maken van kinderen. Misschien legt je kind zelf wel uit hoe je lichaam werkt of waar baby’s vandaan komen.
Seksuele ontwikkeling: 8 tot 9 jaar
Op deze leeftijd weet je kind waarschijnlijk heel goed wat goed is en wat slecht is. Inmiddels weet je kind wat seks is en dat het iets is dat twee mensen doen die van elkaar houden. De kans is groot dat je kind wil weten hoe papa en mama elkaar hebben ontmoet en verliefd werden. Er zullen vragen komen over romantiek, liefde en trouwen. Daarnaast komen er ook vragen over homoseksuele relaties. Dit is een geschikt moment om uit te leggen dat ‘houden van’ niet afhangt van iemands gender.
Wanneer seksuele voorlichting geven aan kinderen? Wij adviseren om op tijd te beginnen. Wees open over seks en maak het bespreekbaar. Kijk goed naar je kind wanneer je kind klaar is voor seksuele voorlichting. Integreer de seksuele voorlichting in de gesprekjes van de dag. Maak er meer ruimte voor dan onze ouders vroeger hebben gedaan en maak het bespreekbaar.