Leerplicht Nederland: alles wat je moet weten!
Denise Meijer
Alle kinderen van tussen de 5 en 16 jaar oud zijn leerplichtig. Dat wil zeggen dat je kind vanaf de 5de verjaardag naar school toe moeten. Gebeurt dit niet? Dan zijn de ouders strafbaar. Je kind moet dus uiterlijk rond de vijfde verjaardag ingeschreven staan bij een school. Hiermee ben je er alleen nog niet. Je kind moet namelijk ook de school regelmatig bezoeken. In dit artikel lees je alles over hoe de leerplicht in Nederland geregeld is en wat leerplicht én schoolplicht is en of er alternatieven zijn.
Hoe is leerplicht in Nederland ontstaan?
De Nederlandse leerplichtwet dateert uit het jaar 1900. De wet zelf werd aangenomen in 1900 en trad in werking op 1 januari 1901. Kinderen van 6 tot 12 jaar werden vanaf dat punt verplicht om naar school te gaan. Deze tijd werd er nog soepeler omgegaan met de leerplicht. Kinderen kregen bijvoorbeeld vrijstelling om te helpen op het land tijdens oogsttijd. Dochters konden daarentegen weer vrijgesteld worden van de leerplicht als ze thuis moesten blijven om voor het gezin te verzorgen.
Lees verder onder de afbeelding!
De obstakels van de leerplicht in Nederland
De leerplicht wet werd niet zonder slag of stoot aangenomen. Christelijke partijen hadden het moeilijk, omdat ze het bestaansrecht van Christelijke scholen bij wet geregeld wilden hebben. Dit gebeurde echter pas in 1917. Thuisonderwijs werd destijds ook nog als een geldige vorm van onderwijs gezien. Een voorwaarde hiervan was dat de lessen wel door een gediplomeerd onderwijzer gegeven zouden worden.
Thuisonderwijs zag je toen vooral in de meer welvarender gezinnen. Als dit niet als geldige vorm van onderwijs gezien had geweest dan had er waarschijnlijk een ruime meerderheid tegen de leerplichtwet gestemd.
Tot welke leeftijd heb je nu leerplicht?
De leerplichtwet zoals we hem nu kennen dateert uit 1969. Natuurlijk is er door de jaren heen wat aan de wet gesleuteld en heeft deze uiteindelijk de vorm gekregen zoals we hem nu hebben.
Sinds 2007 bestaat er naast de leerplicht ook de zogenaamde ‘kwalificatieplicht’. Het doel hiervan is om ervoor te zorgen dat minder jongeren eerder met school stoppen. Je voldoet aan de startkwalificatie als je tussen de 16 en 18 jaar oud bent en een mbo-niveau 2, havo of vwo diploma hebt behaald.
De leerplicht loopt dus in feite tot het moment dat je 16 jaar oud bent geworden. Voldoe je niet aan de startkwalificatie? Dan ben je dus als het ware leerplichtig tot op het moment dat je 18 bent.
Tips eerste schooldag basisschool: klaar voor de start!
In dit blog: tips eerste schooldag basisschool. Om de eerste schooldag lekker te laten verlopen. Begin november wordt onze zoon alweer vier jaar. Dat betekend dat we ons klaar stomen voor de volgende fase in zijn jonge leven. De basisschool….
-
Love2BeMama
Leerplichtontheffing krijgen
In sommige gevallen kan je kind worden vrijgesteld van de leerplicht. In dit geval hoef je jouw kind niet in te schrijven op een school, maar geef je thuisonderwijs. Vrijstelling van leerplicht krijg je echter niet zomaar.
Er zijn wettelijk bepaalde gronden (Artikel 5.) waarop een kind leerplichtontheffing kan krijgen. Dit kan bijvoorbeeld alleen als je kind op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om op een school (of instelling) toegelaten te worden, zij tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning – of, indien zij geen vaste verblijfplaats hebben, op alle binnen Nederland – gelegen scholen onderscheidenlijk instellingen waarop de jongere geplaatst zou kunnen worden, overwegende bedenkingen hebben en wanneer de jongere als leerling van een inrichting van onderwijs buiten Nederland staat ingeschreven en deze inrichting geregeld bezoekt.
Is leerplicht hetzelfde als schoolplicht?
Leerplicht is niet hetzelfde als schoolplicht.
Toch worden de twee nog weleens door elkaar gehaald. In het kort: schoolplicht is een wettelijke verplichting voor kinderen om vanaf een bepaalde leeftijd naar school te gaan. Ouders moeten erop toezien dat deze plicht wordt nageleefd.
Leerplicht kan je dan weer letterlijker nemen. Dit is een wet die kinderen verplicht om onderwijs te volgen. Dit mag echter ook thuis. In Nederland is de ‘leerplicht’ echter zo geregeld dat je kind ook schoolplicht heeft. Dit is al zo sinds 1969. Thuisonderwijs is verboden, tenzij je kind hier vrijstelling voor heeft.
Lees verder onder de afbeelding!
Wanneer heeft je kind extra dagen vrij? De tijdelijke vrijstellingen!
Je kan, indien dit nodig is, verlof aanvragen. Dit zorgt voor een (tijdelijke) vrijstelling van de leerplicht. Dit zie je weleens bij ouders waarvan kinderen een extra dagje nodig hebben om een weekendje weg te gaan (bijvoorbeeld) of voor een bruiloft, dan wel begrafenis.
Kan je kind langer niet naar school door bijvoorbeeld ziekte? Dan krijg je ook een tijdelijke vrijstelling van leerplicht. Hier zitten echter strenge voorwaarden aan verbonden. Zo mag je kind niet langer dan een jaar thuiszitten en zal ieder jaar weer opnieuw naar school moeten om zo wel verbonden te blijven met het (basis)school wezen.
Leerplicht Nederland en op reis gaan met kinderen
Op wereldreis gaan is iets waar menig mens van droomt. Dit wordt echter een stuk lastiger als je leerplichtige kinderen hebt. Je kan namelijk geen vrijstelling krijgen voor kinderen om op wereldreis te gaan.
De reden hiervoor is duidelijk: als je op wereldreis gaat, wissel je veel van plekken. Het is dus onmogelijk om je kind op een (erkende) school in te schrijven. Je kan wel gebruik maken van andere mogelijkheden zoals: langdurig naar het buitenland afreizen. Je kan je kind in dit geval inschrijven op een school in het buitenland.
Ook als je kortdurend op reis gaat met je kinderen kan je problemen krijgen met de leerplicht. Je mag namelijk niet buiten de schoolvakanties om met je kinderen op reis. Doe je dit wel? Dan kan je een (hoge) boete krijgen.
Mijn kind presteert slecht op school. Waar kan dit aan liggen?
Mijn kind presteert slecht op school; wat kan ik doen? Als de schoolprestaties verslechteren heeft je kind moeite met de algemene schoolprestaties en zijn er vaak ook achterliggende problemen. De problemen kunnen voorkomen in een klas of gedurende de hele…
-
Denise Meijer
Voorwaarden (korte) vakanties
De directeur van de school bepaalt of je kind, buiten de vakanties om, op vakantie mag. Dit zie je vaak bij ouders met seizoensgebonden werk en zelfstandigen. Dit mag je als ouders zijnde maar één keer per jaar doen en dat voor maximaal 10 dagen lang.
Wil je langer op vakantie? Dan moet de leerplichtambtenaar toestemming geven. Je moet wel kunnen bewijzen dat er geen enkele schoolvakantie in het jaar is dat je twee weken lang vakantie kan opnemen. Dit doet je accountant of werkgever. Je mag daarnaast geen vrij vragen als de vakantie binnen de eerste twee weken na de zomervakantie valt.
Wat is de boete van leerplicht Nederland?
Zoals we net al lieten vallen zijn de boetes voor ongeoorloofd schoolverzuim niet mals. In dit geval krijg je ook te maken met de leerplichtambtenaar. Deze gaat zich buigen over de zaak. In sommige gevallen wordt ook de Raad voor de Kinderbescherming ingeschakeld om te onderzoeken wat de situatie thuis is.
Luxeverzuim kan worden beboet met 100 euro per dag dat een kind ongeoorloofd thuis wordt gehouden. Het maximale bedrag is 600 euro per gezin voor een week en 900 euro per gezin bij twee weken. Maak je vaker gebruik van ongeoorloofd ‘luxeverzuim’? Dan worden de boetes hoger. Het kan dan zelfs gebeuren dat je jezelf moet verantwoorden bij de rechter. In het ergste geval word je opgepakt.
Hoe plan je vakanties zo tactisch mogelijk in?
Schoolvakanties, leerplicht, werk… Het is allemaal nogal een gedoe om je vakanties dan zo goed mogelijk in te plannen. Je zit daarnaast tijdens de schoolvakanties ook meestal rond de piekmomenten. Je betaalt dan het meeste en het is zo ongelofelijk druk op de vakantiebestemmingen dat genieten van de omgeving er niet eens echt bij is.
Er zijn gelukkig een paar slimme tips waarmee je meer vrije dagen hebt. Hier kan je gebruik van maken om op dat moment een weekendje, midweek of weekje erop uit te gaan. Denk bijvoorbeeld aan Goede Vrijdag en de vrijdag na Hemelvaart. De meivakantie duurt meestal ook zo een twee weken. Veel gezinnen kiezen er dan ook voor om in deze periode op vakantie te gaan. Dit is voordeliger en vaak beter te doen qua werk. Nieuwsgierig naar hoe je jouw vakantie zo slim mogelijk kan indelen? Klik dan hier.
Alle vakanties van 2022 in Nederland op een rij
Ben je benieuwd naar wanneer je vrij moet vragen of je op vakantie kan? Het liefst zonder gedoe met leerplicht, natuurlijk? Hier zijn alle Nederlandse vakanties op een rij.
Bron: Schoolvakanties-Nederland.nl
Let op: De meivakantie wordt aangeduid als een vakantie van een week. Toch zijn de meeste scholen een extra week ervoor en erna gesloten. Houd de schoolkalender van jouw school in Nederland goed in de gaten om te voorkomen dat je uiteindelijk toch gezeur krijgt met leerplicht. Vandaar dat we uit zijn gegaan van twee weken. De bouwvak, voorjaarsvakantie en herfstvakantie zijn tevens adviesdata. Hier kan dus nog wat aan veranderen. Scholen kunnen afwijken van de genoemde datums.
Leerplicht en thuisonderwijs
Zoals hierboven al omschreven is thuisonderwijs in principe verboden. Er zijn wel wat voorwaarden waarop thuisonderwijs geven wel is toegestaan:
- Als de ouders een trekkend bestaan leiden.
- Als de ouders in de omgeving geen school kunnen vinden die bij je levensovertuiging aansluit.
- En als het kind fysiek of psychisch niet in staat is om een school te bezoeken.
Kan je als ouders zijnde onder de leerplichtwet uitkomen?
Er zijn manieren waarop je als ouders zijnde onder de Nederlandse leerplichtwet uit kan komen. Als je jouw kind uitschrijft (omdat je bijvoorbeeld naar het buitenland verhuist) dan is je kind niet meer leerplichtig.
Dit geldt ook voor religieuze bezwaren. Als je als ouders op iedere school van de omgeving wel iets van religieuze bezwaren kan vinden dan kan je vrijstelling vragen op de leerplicht. Dit kan alleen als je bijvoorbeeld net verhuisd bent of als je kinderen voor het eerst naar school moeten. Je kan niet halverwege het schooljaar beslissen dat er bezwaren zijn tegen het soort onderwijs dat er gegeven wordt.
Een andere manier is om bij het circus te gaan of om op de kermis te wonen. In dit geval leid je als ouders een trekkend bestaan en mag je volgens de wet gewoon thuisonderwijs geven.
Heb jij aanvullingen op dit blog ‘Leerplicht Nederland’? Laat het ons vooral weten of laat een comment achter! Als deze van toepassing is nemen we hem mee in dit blog.